Tun tum chu a changtunu leh changtupate chanchin phek lehlam sawi tur kan nih avangin Mizo tawngin ziak daih ang! An hnam dana nupui pakhat aia tam neih a thiang tlat pek hi thil a buaithlak zawh vek chang a tam, Kristian inti thenkhat lah bang bik lo.
Bias Study
Kan University-in assignment ti tura min phut angin theihtawpin ka bei a. A tawp a tawpah, “Ka puitlin ta e, khawnge Mr. B-a hi HIV/AIDS programme-a Field Manager senior leh experience ngah a ni bawk a, ka thehluh hmain ka chhiar tir ang a, thurawnte pawh min pe thei mahna”, tiin, ka assignment chu min en chhuah sak ngei a, thurawn pawh min pe ta ngei a. “Doctor, i hnathawh chu a tha nangiang e, thil pakhat chiah sawisel tur ka nei, HIV/AIDS darhna chhan pakhat anga polygamous marriage & relationship i sawi tel hi a dikhlel deuhin ka hria, debatable tak a ni e”, a ti ta tlat pek a. Ani berin hetianga a sawi hi a va mak ve aw ka ti ka ti a. A hnu feah thian pakhat hian, “A chhan chu maw, a ni pawhin a nei ve duah alawm, a sawisel loh ten”, a’n ti mai chu min barakhaih ngei mai. Rawn loh tur tur ka lo rawn palh chu niin!
Just Curious
Nula kum la naupang tak pakhat hian pasal a nei dawn a. A pasal tur chu nupui kawplai pathum ngawt nei tawh a ni tih a thianten an hriat chuan an thiannu chu engvanga chutiang mi kher neih tum nge tih an zawt a. Ani chuan awlsam takin, “Aw! thiante u, in hrethiam mai lawm ni. Hmeichhe pathum ngawtin pasal atana inneih tawm an hnial loh nachhan tak saw keimah ngeiin ka hre duh alawm, amahah sawn thil danglam bik a awm a niang”, zu han ti daih a. A thiante hi an dang chiang asin aw!
Super Selfish
Nikhat chu outpatient department-a damlo ka en hi, ni dang ang bawkin case chi hrang hrang ena ka inchin fel dawn hnaih lamah nupa tuak khat hi an rawn inzui lut hnak hnak a. Anni standard atana tam lutuk ni pha lo fa 10 nei tawh, fa nei tawh lo tura insiam (zai) duh hi an ni a. Anni zingah hi chuan fa nei tawh lo tura insiam tih hian hmeichhe tih turah an dah deuh zel, mipa insiam kan la nei lo. Chutichuan dan pangngai angin inruahman dan tur te sawiin zawhnate kan inzawt chho zel a. Zai tur an tam avangin chawlhkar hnih khat chho maia kan zai hman dawn loh thu leh nau an pai leh lohna turin chumi hun chhung tal chu condom lo hmang rih tura ka ngen chuan a nupui zawk chu a nui mai a. A pasal chuan, “A, ka pu, a ngai lo ang” a ti ta tlat mai pek a. A hmelah lah chuan a ‘confi’ em em tih a la hmuh theih zui. A ngaihna ka hre thiam ta hauh lo mai. A bul atangin ka han tan tha leh a, “Chuti chu, mipa zawk i ni a (dik tak chuan Tonga-‘man’ ani tih pawh ka hai lo), hemi hun chhung hian i insum thei i tihna em ni?” tiin ka zawt ta sak mai a. Ani pawh chuan a ruh lang rawtin, “Ka pu, hemi hun chhung hi chuan ka nupui dang pakhat hnenah ka kal mai ang,” tiin a ‘confi’ em emna chhan a rawn tichiang ve ta a ni. Kan chiang tlang ta vek bakah kan nui tlang ta vek mai a. Mahni hma a sial lu deuh erawh chu ka ti, a bula a nupui awm ve reng khan engtin ngai ang maw?
At War……
Hetianga nupui pahnih, paruk thleng te pawh aniang chu, neite hi chuan ‘management’ subject hi an master hle a ngai ta ve ang. A nih loh chuan pa tam tak an tal buai fo reng a ni. Tum khat leh pawh zan rei tawhah hian nu pakhat hi a beng dinglam thi leh uai hna chungin emergency room-ah a rawn trap lut a. Ka silfai saka ka thui sak mawlh mawlh lai chuan kan nurse-in a inhliam dan ‘history’ a lo la ve bawk a. Hetiang hi thil awm dan chu a ni: An pasal intawm hi ‘routine’ ang chuan hemi zan hian he nu Ina a lawi hun a ni a. He pa vai kal cham rei deuh lo haw, thim thet theta khaw rawn lut hian hun leh ni a hai nge a tum reng vang zawk, he a nupui hliam tuar ta hnena haw ta lo chuan a nupui pahnihna kiangah a haw ‘palh’ ta mai a. A senior leh lungfing zawk, thil lo chhut dim diam tawh tu ngaihdan a pel ta a. A chanvo dikna hre ranin a nihpui hnen atang chuan an mi intawm chu va pawh hran a tum a. A pakhat zawk lah a lo theuneu bik lo, an inkek ta chawt chawt a ni awm e. Chutichuan he hliam na tak tuar hian hospital a rawn pan ta a ni. Police hnenah FIR a la thehlut ta deuh deuh a, buai khua a sei duh thin ngei mai!
………and Peace
Thenkhat erawh an inngeih dial dial thung. Hei hi chu keima thil tawn ni lovin midang sawi a ni a, ka han sawi chhawng ang e. An tia lawm, mipa thenkhatin nupui an neih deuh treuh duhna chhan pakhat chu ‘cheap labour’ an duh vang a ni an ti. Nupui ngah chu an thlawhhma pawh a zau nge nge. Tum khat chu, an thlawhhma zau tak leh hna truah tak thlir hian nupui pakhatna leh pahnihna hi an ti ti dun a. Thlawhhma a zauin hna a tam si, an huphurh ngang a ni ang. “Hawh teh thiani, hna a tam e mai, kan pasal hi nupui dang neih belh turin i kar ngawt mai teh ang”, tiin thu an tithlu ta alawm, an tih chu! An thikthu a chhe vek bik lo ni awm a ni.
